Trường Đao
Điểm trường Đao – Trường Tiểu học số 2 Xuân Hoà nằm tại xã Xuân Hòa – thuộc khu vực 3 của Chương trình 135 (xã đặc biệt khó khăn) tại huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai. Trường hiện có 78 học sinh đang theo học với độ tuổi từ 6 đến 11, tương ứng với lớp 1 đến 5. Tất cả học sinh là người dân tộc thiểu số từ các nhóm Tày, Nùng, Dao và Mông. Do vậy, đa văn hóa là một đặc điểm nổi bật cần được cân nhắc khi tiếp cận dự án này. Trước đây, trường có hai phòng học tạm dành cho hơn 20 học sinh lớp 3 và lớp 4 chỉ được lắp ghép bởi tấm gỗ và che chắn bằng vải bạt mà không đảm bảo tiêu chuẩn phòng học, với các vách dựng dễ sụp đổ và các khớp nối hư hỏng nặng.
Dự án được thực hiện bởi Doanh nghiệp xã hội bền vững Việt Nam (VSSE), được điều phối, thiết kế thi công bởi các kiến trúc sư Văn phòng 1+1>2. Transsolar tư vấn về giải pháp cung cấp ánh sáng ban ngày và nghiên cứu khí hậu.
Ngôi trường mới gồm hai lớp học mở với cấu trúc đóng-mở đáp ứng các mong muốn về tiện nghi khí hậu, thân thiện môi trường và thể hiện bản sắc khu vực. Hệ tường gạch đất bao gồm hơn 3000 viên gạch với độ dày 15cm, áp dụng công nghệ mới để phát triển vật liệu địa phương. Đất trộn phụ gia ép thủy lực thành viên gạch, nguồn đất từ khu vực xã Minh Bảo, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái. Đây được coi là vật liệu không phát thải C02, đảm bảo thân thiện môi trường
Hai lớp học có thiết kế nhiều lỗ mở với kết cấu cửa sổ mở xoay và gạch hoa thông gió đảm bảo khai thác gió và ánh sáng tự nhiên hữu hiệu - giúp tận dụng ánh sáng tự nhiên, đảm bảo đón gió thoáng mát mùa hè và có thể đóng lại để giữ ấm trong phòng vào mùa đông.
Hệ mái lá đặc trưng tại Lào Cai được ứng dụng vào thiết kế ngôi trường. Khoảng 4000 lá khô được thu thập trực tiếp tại vùng núi địa phương tạo nên lớp mái lợp trải dài phủ kín 2 lớp học, đảm bảo che nắng vào mùa hè và giữ ấm vào mùa đông.
Không gian mở giữa hai lớp được sử dụng như khoảng sân chung cho các em học sinh có thêm không gian giao lưu, vui chơi, trao đổi văn hóa, ngôn ngữ giữa các dân tộc thiểu số khác nhau.