Nhà tài trợ: Midas Foundation

Kiến trúc sư chủ trì: Hoàng Thúc Hào, Đỗ Minh Đức

Kỹ sư: Nguyễn Gia Phong, Hoàng Văn Minh

Năm hoàn thành: 2023

Diện tích xây dựng (m2/ft2): 4.000m2

Địa điểm dự án: Xã Du Già, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang

Ảnh: Triệu Chiến

Trên cao nguyên đá hiểm trở, điểm trường Thâm Luông (xã Du Già, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang) hoàn thành xây dựng vào năm 2022, dưới sự tài trợ của Quỹ Midas Foundation. Đây là nơi sinh sống của bà con dân tộc Hmông di cư tới đất của người Tày. Trước đây, do thiên tai, sạt lở núi khiến cả thôn người Hmông mất đất mất nhà, họ buộc phải hạ sơn tìm chỗ ở mới. Từ đó hình thành tâm lý “sống nhờ”, mọi thứ của bản làng người Hmông, từ nhà ở cho tới trường học đều tạm bợ.

Hiện trạng trường vô cùng lụp xụp, ẩm thấp và thiếu sáng. Sau khi khảo sát, các kiến trúc sư 1+1>2 cùng cộng đồng địa phương đã xây dựng ý tưởng về một ngôi trường mang đậm văn hoá bản địa của đồng bào Hmông.

Nhằm kiến tạo công trình hài hoà với thiên nhiên xung quanh và tối ưu chi phí, 1+1>2 Architects lựa chọn những vật liệu xây dựng từ nguồn tài nguyên có sẵn, thân thiện với môi trường và gần gũi với đời sống của bà con. Đặc biệt nhất, vật liệu chủ đạo của công trình chính là 900 khối đá hộc khai thác ngay tại chỗ. Những bức tường đá dày 40-50cm, kết hợp đan xen những mảng sỏi cuội và gạch đất như cách người Hmông dệt thổ cẩm. Đây còn là phương án xây dựng chắn gió hiệu quả, giúp lớp học ấm đông mát hè.

Nối ba khu nhà là hai khoảng hành lang chạy quanh ziczac, tạo thành vòng tay ấp ôm khoảng sân nhỏ. Khuôn viên sân trường vừa là không gian học tập và vui chơi cho học sinh, vừa là sân nhà văn hoá giao lưu, gặp gỡ của cư dân và du khách.

Điểm trường Thâm Luông hoàn thiện trong niềm hân hoan và sự chung tay giúp sức của bà con. Từng nhịp mái, diện tường, khe lấy sáng đồng điệu cùng nhịp núi trùng điệp. Sắc xanh – trắng trên những mái tôn hoà mình cùng màu những tán cây rừng, ẩn hiện trong màn sương sớm của miền rẻo cao. Công trình ăn nhập hoàn hảo với bản làng. Một nét kiến trúc giản đơn, không cầu kỳ, hoa mỹ, chân chất như những người dân bản, gìn giữ tiếng nói và hồn cốt của dân tộc.